Stwardnienie rozsiane (SM) to przewlekła i postępująca choroba układu nerwowego, znana również jako sclerosis multiplex (łac.) lub multiple sclerosis (ang.). Jest to zapalna i demielinizacyjna choroba, w której dochodzi do tworzenia licznych ognisk uszkodzenia w tkance nerwowej. Uszkodzenia te, zwane ogniskami demielinizacji, zakłócają prawidłowe przekazywanie impulsów nerwowych, prowadząc do różnorodnych objawów neurologicznych.
Choroba zazwyczaj rozpoczyna się między 20. a 40. rokiem życia i cechuje się naprzemiennym występowaniem zaostrzeń oraz remisji. Objawy stwardnienia rozsianego obejmują m.in.:
- zaburzenia ruchowe i czuciowe,
- problemy z równowagą,
- zaburzenia widzenia,
- przewlekłe bóle,
- objawy psychiatryczne, takie jak depresja czy lęki.
SM prowadzi stopniowo do niepełnosprawności, co sprawia, że poszukiwanie nowych metod terapeutycznych staje się priorytetem zarówno dla pacjentów, jak i lekarzy.
Przyczyny i możliwości leczenia stwardnienia rozsianego
Do tej pory nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn stwardnienia rozsianego. Najczęściej wskazuje się na podłoże autoimmunologiczne, w którym układ odpornościowy atakuje własne komórki nerwowe. Inne potencjalne przyczyny to:
- zakażenia wirusowe,
- niedobory witaminy D w dzieciństwie,
- predyspozycje genetyczne,
- długotrwały stres.
Ze względu na brak jednoznacznej przyczyny, leczenie SM skupia się głównie na łagodzeniu objawów i spowalnianiu progresji choroby. W terapii stosuje się m.in.:
- leki immunomodulujące, które wydłużają okresy remisji,
- leczenie przeciwzapalne,
- rehabilitację,
- zdrową dietę.
Dodatkowo, wielu pacjentów korzysta z metod medycyny alternatywnej, takich jak suplementy diety, jad pszczeli czy tlenoterapia hiperbaryczna.
Tlenoterapia hiperbaryczna – na czym polega?
Tlenoterapia hiperbaryczna (HBOT) to metoda leczenia polegająca na podawaniu czystego tlenu w warunkach podwyższonego ciśnienia, zwykle w specjalnych komorach hiperbarycznych. Terapia ta zyskuje popularność w leczeniu stwardnienia rozsianego dzięki swoim potencjalnym korzyściom, które obejmują:
- poprawę dotlenienia uszkodzonych tkanek nerwowych,
- zwiększenie aktywności mózgu,
- łagodzenie stanów depresyjnych,
- poprawę koncentracji,
- ogólną regenerację organizmu.
Standardowy cykl leczenia składa się z 20 sesji trwających od 60 do 120 minut, przeprowadzanych codziennie przez około cztery tygodnie. Ciśnienie w komorze wynosi zazwyczaj od 1,75 do 2,5 atmosfer.
Czy tlenoterapia hiperbaryczna jest skuteczna w SM?
Badania naukowe dotyczące skuteczności HBOT w leczeniu stwardnienia rozsianego nie przynoszą jednoznacznych wyników. Przegląd literatury przeprowadzony przez M. Bennetta i R. Hearda z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii wskazuje, że brak jest wiarygodnych dowodów na skuteczność tej metody. Naukowcy jednak nie wykluczają, że HBOT może przynosić korzyści w indywidualnych przypadkach, szczególnie w poprawie jakości życia pacjentów.
Ważne jest, aby tlenoterapia hiperbaryczna nie zastępowała standardowego leczenia immunomodulującego, które pozostaje podstawą terapii SM.
Podsumowanie
Tlenoterapia hiperbaryczna to metoda, która budzi zainteresowanie pacjentów zmagających się z stwardnieniem rozsianym, głównie dzięki potencjalnym korzyściom w zakresie regeneracji i poprawy funkcji organizmu. Choć brak jest jednoznacznych dowodów na jej skuteczność w leczeniu tej choroby, terapia może być pomocna w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia.
Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu HBOT warto skonsultować się z lekarzem i uwzględnić ją jako element terapii uzupełniającej, a nie podstawowej.
