Fizjoterapia w ciąży

Kobiety w ciąży powinny w szczególny sposób dbać o swoje zdrowie i samopoczucie. Fizjoterapia w ciąży powinna być odpowiednio dopasowana do każdego trymestru ciąży. Dzięki odpowiednio zaplanowanym i przeprowadzonym zabiegom przyszłe mamy mają szansę poczuć się lepiej w okresie dość wielu zmian fizjologicznych. Ponadto spada ryzyko pojawienia się niekomfortowych dolegliwości czy trudności podczas porodu naturalnego. Fizjoterapia w ciąży to szereg korzyści, które warto poznać.

Ból w trakcie ciąży – dolegliwości przyszłej mamy

Bardzo wiele kobiet uskarża się na duży dyskomfort i pojawiające się bóle w trakcie ciąży. Ma to związek ze zmianami fizjologicznymi, jakie zachodzą w ciele ciężarnych. Przede wszystkim zmiany dotyczą postawy ciała, ale również środka ciężkości. Kobiety w ciąży mają przodopochylenie miednicy, pogłębia się lordoza lędźwiowa i dochodzi do osłabienia więzadeł krzyżowo-guzowych. Jednocześnie osłabieniu ulegają mięśnie Kegla, znane również potocznie jako mięśnie dna miednicy. Wszystkie te zmiany, na które najczęściej nie mamy wpływu, będąc w ciąży, wywołują nie tylko bóle w odcinkach kręgosłupa (zarówno szyjnego, jak i piersiowego oraz lędźwiowego), ale także zmniejszają ruchomość w stawach biodrowych i utratę stabilności. Warto wiedzieć, że często w trakcie ciąży pogłębia się również kifoza piersiowa. Wynika to z przykurczu dolnego odcinka mięśnia prostownika grzbietu.

Niestety to nie koniec problemów, jakie dotykają ciężarne. Wiele pań narzeka również na obrzęki kończyn czy nawet ból, jaki w swojej charakterystyce przypomina ten towarzyszący rwie kulszowej. Aby uniknąć tego typu trudności oraz bólu i poprawić jakość życia codziennego w trakcie ciąży, warto odpowiednio się do niej przygotować. Pomocne w tym będzie korzystanie z fachowej pomocy fizjoterapeuty, który pomoże przygotować ciężarną pod względem kondycji fizycznej. Dzięki regularnej aktywności, ćwiczeniom i terapii kobieta w ciąży jest nie tylko lepiej przygotowana do porodu, ale również połogu.

Fizjoterapia to korzyści dla mamy i dziecka

Fizjoterapia wykonywana w trakcie ciąży, a nawet i przed nią przynosi szereg korzyści. Dotyczą one zarówno przyszłych mam, jak i dzieci. Warto o tym pamiętać, ponieważ niektóre panie obawiają się podejmowania jakiejkolwiek aktywności fizycznej podczas ciąży. Tłumaczą to lękiem, że sport czy ćwiczenia mogą zaszkodzić płodowi. Tutaj trzeba oczywiście przyznać rację, że istnieją aktywności czy zabiegi fizjoterapeutyczne, które należy zaniechać na czas ciąży. Mogą one zaszkodzić, dlatego zawsze należy szczerze rozmawiać z lekarzem i informować go o naszym stanie. Jednak ćwiczenia wykonywane pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, który wie o naszej ciąży, to żadne ryzyko ani dla przyszłej mamy, ani dla bobasa. To wyłącznie korzyści. Warto to wiedzieć, ponieważ już nawet codzienny krótki spacer czy wykonywana gimnastyka są w stanie w znaczący sposób poprawić pracę układu mięśniowo-szkieletowego oraz krwionośnego.

Zmiany, jakie zachodzą w ciele przez okres 9 miesięcy, niosą ryzyko dolegliwości bólowych. Sylwetka kobiety jest zaburzona, jej postawa zmienia się, a nawet sposób chodu, co rzutuje na przeciążenie stawów oraz mięśni. Nawet hormony działają na nasze ciało, ponieważ rozluźniają więzadła i stawy, by było ono gotowe do porodu. Stąd konieczność podejmowania aktywności fizycznej. Jakie odczujesz korzyści dzięki niej? 

• aktywność zmniejsza ryzyko zmian statyki ciała;
• ruch zapobiega również wielu patologiom ciąży;
• umiarkowana aktywność i fizjoterapia przygotowują ciało do komfortowego zniesienia ciąży oraz sprawnego przebiegu porodu;
• dzięki podejmowanej aktywności płód jest bardziej dotleniony;
• przyszła mama, skupiając się na swoim zdrowiu i uprawiając sport, minimalizuje stres i panikę związaną z samym porodem;
• aktywność zmniejsza też ryzyko pojawienia się powikłań podczas porodu.

Fizjoterapia w ciąży – jakie są wskazania?

Tak naprawdę każda ciężarna powinna skorzystać z możliwości, jakie dają zabiegi fizjoterapii. To pomocna aktywność, która pozytywnie wpłynie na przebieg każdej ciąży. Jednak istnieją przypadki, gdy fizjoterapia jest rekomendowana w sposób szczególny. To przede wszystkim pomocne, gdy pojawiają się już dysfunkcje czy problemy w obszarze narządu ruchu. Wtedy nie mówimy o zapobieganiu, a raczej o leczeniu. O jakich trudnościach mowa? Sygnały alarmujące to przede wszystkim ból pośladka, ból krzyża, ból stawów i ból pleców. Pojawiają się one już we wczesnej fazie ciąży. Wynikają z nadmiernego rozluźnienia aparatu więzadłowego dna miednicy. Prócz bólu kobiety borykają się wtedy z nietrzymaniem moczu, bolesnym współżyciem, uczuciem ciśnienia w kroczu, rozejściem spojenia łonowego. Wsparcie fizjoterapeuty uroginekologicznego jest wtedy w stanie czynić prawdziwe cuda.

Aktywność fizyczna i fizjoterapia dla kobiet w ciąży

Podpowiadamy, jakie formy aktywności powinny być bezpieczne i są wskazane dla pań w ciąży, jednak należy mieć przy tym na uwadze, że to często kwestia indywidualnych potrzeb oraz możliwości. Dlatego warto konsultować swoje decyzje czy plany z lekarzem prowadzącym ciążę i fizjoterapeutą. Dobrym rozwiązaniem jest skupienie się na wzmocnieniu mięśni dna miednicy oraz kończyn, a także na wykonywaniu ćwiczeń oddechowych i takich, które usprawnią krążenie krwi. Pamiętaj, by nie zaniedbywać pracy z oddechem, jaki jest kluczowy w trakcie porodu. Do rekomendowanych form zalicza się również specjalna gimnastyka w wodzie. To sposób na wzmocnienie ciała przy jednoczesnym wyeliminowaniu ryzyka, że dojdzie do przeciążeń czy urazów. Dodatkowo wielu fizjoterapeutów poleca też skorzystanie z jogi, pilatesu i innych form rozciągania.

Pierwszy trymestr ciąży

Na samym początku ciąży przez pierwsze 3 miesiące kobiety ciężarne uskarżają się na nagłe osłabienie, pogorszenie samopoczucia i spadek formy. To niestety bardzo trudny czas dla wielu pań. Zmiany hormonalne, jakie dzieją się w dynamicznym tempie, sprawiają, że kobiety są ospałe, odczuwają parcie na mocz, borykają się z mdłościami czy nawet wymiotami. Również w pierwszym trymestrze dochodzi do samoistnych poronień, dlatego w tym czasie szczególnie polecane są delikatne ćwiczenia usprawniające. Intensywne aktywności muszą poczekać. Naprzemienne napinanie oraz rozluźnianie mięśni i zadbanie o poprawną postawę ciała to idealna forma aktywności, jaką warto poznać w tym okresie.

Drugi trymestr ciąży

W trakcie drugiego trymestru ciąży, czyli od 3 do 6 miesiąca panie najczęściej czują się znacznie lepiej i ich samopoczucie czy burza hormonalna stabilizują się. To dobry moment, by wdrożyć ćwiczenia rozciągające, a także takie, które zwiększają ruchomość w stawach biodrowych, a także w kręgosłupie – szczególnie w odcinku lędźwiowym. Brzuszek jeszcze nie powinien być duży, a mdłości powinny się uspokoić, dlatego warto znaleźć czas na taką aktywność fizyczną.

Trzeci trymestr ciąży

Podczas ostatniego trymestru należy przyłożyć się do nauki poprawnego oddychania. Jest on w końcu bardzo ważny podczas porodu. Przy tym warto zadbać o ćwiczenia mięśni Kegla i usprawnienie ruchomości stawów biodrowych. 

We wszystkich tego typu aktywnościach z pewnością pomocne będzie wsparcie fizjoterapeuty. Fizjoterapeuta dobierze odpowiednie ćwiczenia, a przy tym zastosuje inne zabiegi manualne, które poprawią samopoczucie przyszłej mamy.