Aby powrócić do pełnej sprawności po urazie ścięgna Achillesa niezbędna jest odpowiednia rehabilitacja. Stosuje się ją również po chirurgicznym wydłużeniu czy rekonstrukcji tej struktury. Dzięki rehabilitacji pacjent może wrócić do codziennej aktywności.

Jak dochodzi do uszkodzenia ścięgna Achillesa?

Uszkodzenie ścięgna Achillesa jest niewątpliwie częstym urazem, do którego dochodzi na skutek  przeciążenia bądź tendiodinopatii. Kumulowanie się mikrourazów występuje zazwyczaj przy pracy fizycznej, która wymaga częstego chodzenia czy biegania. Na ten uraz narażone są osoby uprawiające sport, np. siatkówkę, tenis czy lekkoatletykę. Ścięgno Achillesa jest mniej ukrwione, a więc ryzyko uszkodzeń jest większe. Czynnikami, które zwiększają ryzyko zerwania bądź naderwania ścięgna Achillesa są:

• zbyt intensywny trening;
• starzenie się organizmu;
• przewlekłe stany zapalne ścięgien oraz mięśni;
• podatność (osoby z grupą krwi 0 mają większą skłonność do uszkodzeń ścięgna Achillesa)
• zaburzenia mechanizmów propriocepcji;
• zwyrodnienie i degeneracja ścięgna.

Skrócenie czy przykurcz ścięgna może wynikać również z urazu rdzenia kręgowego czy mózgowego porażenia dziecięcego. Przyczyną może być również wzmożone napięcie mięśni łydek czy stopy, czy też chodzenie na wysokich obcasach. 

Rehabilitacja ścięgna Achillesa

Rehabilitacja ścięgna Achillesa ma niezwykle duże znaczenie. Po około 2 tygodniach od operacji zdejmuje się szwy i już w tym momencie należy wprowadzić rehabilitację. Na początek należy wprowadzić pracę manualną, która polega na stymulowaniu czucia głębokiego i powierzchniowego. Stosuje się też terapię blizny. W niektórych przypadkach należy wprowadzić jeszcze postępowanie przeciwobrzękowe. Pomiędzy 2 a 4 tygodniem od operacji wprowadza się ćwiczenia bierne inwersji i ewersji stopy w ustawieniu podeszwowym stawu skokowo-goleniowego. Dopiero po wygojeniu się blizny należy wprowadzić ćwiczenia czynne w zakresie bezbolesnym dla pacjenta. Tutaj warto zastosować techniki wspomagające:

• masaż aplikatorem wieloigłowym;
• PIR, czyli poziomometryczną relaksację mięśni;
• suche igłowanie;
• kinesiotaping. 

Fizjoterapeuta będzie pracował z pacjentem kompleksowo, jednocześnie nie będzie ograniczał się do fizjoterapii samego ścięgna Achillesa. Pomiędzy 4 a 6 tygodniem po operacji nadal nie można całkowicie rozciągać ścięgna Achillesa, natomiast wprowadza się już stopniową naukę obciążania kończyny, przy czym odbywa się to w warunkach kontrolowanych. Duże znaczenie mają tutaj ćwiczenia mięśnia czworogłowego, mięśni kulszowo-goleniowych oraz ćwiczeń równoważnych. Pod koniec 6 tygodnia pacjent może ćwiczyć już na rowerku stacjonarnym. Dodatkowo jednak należy wprowadzić masaż funkcyjny czy terapię punktów spustowych. Po 6 tygodniach od operacji można już wprowadzić rozciąganie mięśnia trójgłowego łydki, ale tylko w zakresie, który jest bezbolesny dla pacjenta. W tym czasie pacjent zaczyna samodzielnie stawiać pierwsze kroki i odstawia kule ortopedyczne. Jednocześnie na tym etapie fizjoterapeuta koryguje wszystkie odchylenia od wzorca prawidłowego chodu. Należy wprowadzić również ćwiczenia oporowe z wykorzystaniem gum elastycznych czy ciężaru własnego ciała. W 8 tygodniu po operacji wprowadza się już treningi propriocepcji. Po 14 tygodniach od momentu operacji można już wprowadzać pierwsze treningi dynamiczne.